ทุกๆยี่สิบปีจะมีกลุ่มของเด็กๆ ที่เป็นวงจรเข้าสู่วัยการเจริญเติบโตไปจนถึงวัยทำงาน มีผู้ตั้งข้อสังเกตว่า ความแตกต่างและช่องว่างที่เกิดขึ้น ทำให้คนเรามีทักษะและเข้าสู่การพัฒนาที่แตกต่างกัน ซึ่งเกิดขึ้นตั้งแต่สภาพแวดล้อม การเลี้ยงดู ครอบครัวและสังคมที่เด็กคนนั้นอยู่  สิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นในทุกช่วงจังหวะของชีวิตการเติบโตของเด็กคนหนึ่งซึ่งเป็นผลิตผลของความเหลื่อมล้ำที่ไม่ใช่เด็กทุกคนจะมีทักษะและมีคุณภาพที่เหมือนหรือเท่าๆ กัน

ความเหลื่อมล้ำที่เกิดขึ้นในระหว่างช่องว่าง เป็นสิ่งที่เกิดอยู่ในโครงสร้างสังคมไทยมาอย่างยาวนาน อยู่ในมิติของการศึกษาที่เป็นหนึ่งในปัจจัยของช่องว่างความไม่เท่าเทียมกันที่เกิดขึ้น  ซึ่งการเฝ้าสังเกตและวิเคราะห์ถึงทุกยี่สิบปีของกลุ่มเด็กที่จะเกิดมาและเข้าสู่ช่วงการเจริญเติบโตไปจนถึงวัยทำงานนั้น คล้ายกับตาน้ำที่ผลิตน้ำใหม่ออกมาทุกยี่สิบปี (อ้างอิงจากรายการ สุทธิชัย หยุ่น live ออกอากาศวันที่ 2 พ.ย. 64 โดย ดร.กอบศักดิ์ ภูตระกูล รองกรรมการผู้จัดการธนาคารกรุงเทพ อดีตรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี) เช่นเดียวกับ โครงการทุนการศึกษา บริษัทกรุงไทยการไฟฟ้า จำกัด ได้เดินทางมาถึงยี่สิบปีของการมอบโอกาสให้เด็กไทยทั่วประเทศ คล้ายตาน้ำที่มีผลผลิตและพาเด็กไทยกว่าสองพันคนเข้าสู่ระบบการศึกษาและไปสู่คนที่ได้รับการพัฒนาทักษะพัฒนาศักยภาพจนมีอาชีพ สามารถกลับไปดูแลครอบครัวและบ้านเกิดได้ แต่หลังจากนี้จะเป็นอย่างไร?

สิ่งเหล่านี้เป็นคำถามที่เกิดขึ้นในใจของผู้ก่อตั้งโครงการทุนการศึกษาฯ ด้วยความเป็นห่วงและมองเห็นว่าเมื่อโครงการทุนการศึกษาฯ จบลงในปี 2569 เด็กไทยอีกมากมายที่อยู่ในชนบทจะทำอย่างไร

ความตระหนักดังกล่าวทำให้ได้คำตอบว่า ต้องขยายผล เพื่อให้เกิดการส่งต่อ ถ่ายทอดคุณค่าของการช่วยเหลือ และการสร้างประโยชน์อย่างยั่งยืน ผ่านผลลัพธุ์ที่อยู่ในตัวศิษย์เก่านักเรียนทุนกรุงไทยการไฟฟ้าทุกคน

เพราะไม่มีความยั่งยืนใดจะเทียบเท่ากับการลงมือทำและส่งต่อรุ่นต่อไป เพราะการให้เงินในการช่วยเหลือผู้อื่นเพียงอย่างเดียวไม่ใช่คำตอบที่แท้จริงของความยั่งยืนที่จะเกิดขึ้นได้

อีกยี่สิบปี ก็จะเกิดเด็กกลุ่มใหม่ในชนบทที่มีบริบทของความยากจนและการเข้าไม่ถึงการศึกษาเช่นเดียวกับที่เคยมีมาอาจแตกต่างกันในแง่ของรายละเอียดตัวบุคคล แต่เชื่อว่าวงจรความเหลื่อมล้ำซ้ำๆ ในโครงสร้างของสังคมไทยก็ยังคงเกิดขึ้น

ถึงเวลาแล้วที่เมล็ดพันธุ์ที่เราเคยบ่มเพาะมาตลอดสองทศวรรษในศิษย์เก่าทุกคนจะงอกงามและนำไปคิด วิเคราะห์บทบาทของตัวเองในวันนี้ว่าพอจะมีสิ่งใดที่จะสามารถส่งต่อและถ่ายทอด คุณค่า ที่ตัวเองนั้นเคยได้รับสู่คนรอบข้างและบ้านเกิดในบทบาทและหน้าที่ที่ตัวเองสามารถทำได้

เหมือนที่โครงการทุนการศึกษาได้เคยเริ่มต้นเอาไว้เมื่อยี่สิบปีก่อน ยังมีคนส่งต่อ และส่งต่อ เพื่อขยายผลตาน้ำที่ดีออกไป ส่งต่อสู่สังคมและประเทศของเรา...